در باب فضیلت و ضرورت برگزاری جلسات هفتگی، شواهدی از قرآن و روایات میتوان یافت که بر اساس آن این نتیجه به دست میآید که برقراری این جلسات، عمل به دستور خداوند و ائمه معصومین (ع) است.مرحوم قاضی(ره) فرمودند: در مستحبات عزاداری و زیارت سیدالشهداء مسامحه ننمایید و روضه هفتگی ولو دو یا یک نفره باشد، اسباب گشایش امور است.
بسم الله الرّحمن الرّحیم
اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذی اَدْعوُهُ فَیجیبُنی وَ اِنْ کُنْتُ بَطیـئاً حینَ یدْعوُنی
ستایش خدایی را که میخوانمش و او پاسخم دهد و اگرچه وقتی میخواندم بهکندی به درگاهش روم
وَالْحَمْدُ للهِِ الَّذی اَسْئَلُهُ فَیعْطینی وَاِنْ کُنْتُ بَخیلاً حینَ یسْتَقْرِضُنی وَالْحَمْدُ للهِِ الَّذی
و ستایش خدایی را که میخواهم از او و به من عطا میکند و اگرچه در هنگامی که او از من چیزی قرض خواهد من بخل کنم و ستایش خدایی را که
تَحَبَّبَ اِلَی وَهُوَ غَنِی عَنّی وَالْحَمْدُ للهِِ الَّذی یحْلُمُ عَنّی حَتّی کَاَ نّی
با من دوستی کند در صورتی که از من بی نیاز است و ستایش خدایی راکه نسبت به من بردباری کند تا به جایی که
لا ذَنْبَ لی فَرَبّی اَحْمَدُ شَیء عِنْدی وَاَحَقُّ بِحَمْدی
گویا گناهی ندارم. پس پروردگار من ستودهترین چیزها است نزد من و به ستایش من سزاوارتر است. (مصابیح التمجد و سلاح المتبعه ـ شیخ طوسی ـ ج۲ـ ص۵۸۲) (دعای ابوحمزه ثمالی).
اللَّهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّمْ وَ زِدْ وَ بَارِکْ عَلَى النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ الْعَرَبِیِّ الْهَاشِمِیِّ الْقُرَشِیِّ الْمَکِّیِّ الْمَدَنِیِّ الْأَبْطَحِیِّ التِّهَامِیِّ السَّیِّدِ الْبَهِیِّ السِّرَاجِ الْمُضِیءِ الْکَوْکَبِ الدُّرِّیِّ صَاحِبِ الْوَقَارِ وَ السَّکِینَهِ الْمَدْفُونِ بِالْمَدِینَهِ الْعَبْدِ الْمُؤَیَّدِ وَ الرَّسُولِ الْمُسَدَّدِ الْمُصْطَفَى الْأَمْجَدِ الْمَحْمُودِ الْأَحْمَدِ حَبِیبِ إِلَهِ الْعَالَمِینَ وَ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ شَفِیعِ الْمُذْنِبِینَ وَ رَحْمَهٍ لِلْعَالَمِینَ أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ .(زاد المعاد ـ مفاتیح الجنان ـ علامه محمد باقر مجلسی(ره) ـ ص۴۰۶ـ دعای توسل خواجه عبدالله انصاری)
حمدی که در ابتدای کلام خوانده شد از سخنان گهربار امام سجاد در دعای ابوحمزه ثمالی است که در شبها و سحرهای ماه مبارک رمضان خوانده می شود. صلوات ذکر شده نیز، صلوات خاصه حضرت رسول اکرم(ص) است. خواجه نصیر طوسی دعای توسلی دارد که قبل از عرض توسل به حضرات معصومین(ع) چند خطی ایشان را وصف کرده و این اوصاف را با الفاظ و عبارات بسیار بلیغ و شیوا بیان کرده است.
چند نکته کوتاه پیرامون آداب جلسات هفتگی
۱ـ هر هفته میهمان یکی از حضرات معصومین(ع) هستیم و ثواب جلسه را تقدیم به آن بزرگواران می کنیم که این امر قطعاً موجب عنایت ویژه این بزرگواران به این جلسات خواهد شد.
۲ـ طبق فرمایش پیامبر گرامی اسلام(ص) در حدیث ثقلین، ما مأمور به توجه به دو ثقل هستیم،۱ـ اهل بیت(ع) ۲ـ قرآن، با توجه به اینکه شاید سلسله مباحث ما به طور مستقیم درباره قرآن نباشد و برای اینکه به سفارش پیامبر عزیزمان هم عمل کرده باشیم در طول هفته یک جزء قرآن می خوانیم و هدیه می کنیم به معصومی که در آن هفته میهمان ایشان خواهیم بود. در مفاتیح الجنان هم شیخ عباس قمی در آداب ماه مبارک رمضان درباره قرآن می فرماید: اگر کسی ثواب ختم قرآن را به یکی از حضرات معصومین(ع) هدیه کند ثواب آن ختم مضاعف می شود و همچنین از روایتی چنین بر می آید که این شخص در قیامت با آن حضرات محشور میشود.
در اهمیت تلاوت قرآن هم همین کافی است که خداوند متعال در سوره مبارکه مزمل، آیه ۲۰ می فرمایند: «فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ /اکنون آنچه برای شما میسّر است قرآن بخوانید» و در ادامه همین آیه شریفه جهت تأکید تلاوت قرآن باز هم می فرمایند:« فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنْهُ/پس به اندازهای که برای شما ممکن است از آن تلاوت کنید». این تکرار اهمیت تلاوت را بیان می کند.
سنت علما و بزرگان نیز روزی یک جزء تلاوت قرآن مجید است.
در باب فضیلت و ضرورت برگزاری جلسات هفتگی، این سئوال مطرح می شود که آیا می توان از قرآن و روایات سندی برای برگزاری جلسات ارائه داد و آیا برقراری این مجالس، عمل به دستور خداوند و ائمه معصومین (ع) است؟
دلیل اول: آیات قرآن
یاد خدا
فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ وَ اشْکُرُوا لِی وَ لاَ تَکْفُرُونِ؛ پس به یاد من باشید، تا به یاد شما باشم! و شکر مرا گویید و(در برابر نعمتهایم) کفران نکنید!( بقره،آیه ۱۵۲)
خداوند در این آیه به مومنان دستور داده که او را یاد نمایند. آیا این جلسات یاد خداست؟ بلی
برگزاری جلسات هفتگی، عمل به این فرمان الهی است. چرا که در روایتی از پیامبر (ص) اینچنین آمده است:
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ذِکْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَادَهٌ وَ ذِکْرِی عِبَادَهٌ وَ ذِکْرُ عَلِیٍّ عِبَادَهٌ وَ ذِکْرُ الْأَئِمَّهِ مِنْ وُلْدِهِ عِبَادَهٌ؛ پیامبر (ص) می فرمایند: یاد کردن خداوند عبادت است ،یاد کردن من نیز عبادت است ،یاد کردن علی همچنین عبادت است و یاد کردن اولاد علی نیز عبادت است. (کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، دار الحدیث للطباعه و النشر، قم، اول، ۱۴۲۹ ق، ج۲،ص۲۲۶٫)
در جلسات اهل بیت(ع)، یاد اهل بیت (ع) می کنیم پس طبق این روایت یاد خداوند نیز می کنیم و به آیه فوق (فاذکرونی اذکرکم و …) عمل می کنیم.
در روایت دیگری از حضرت صادق(ع) نیز اینچنین آمده است:
سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ علیه السلام یَقُولُ: نَفَسُ الْمَهْمُومِ لَنَا الْمُغْتَمِّ لِظُلْمِنَا تَسْبِیحٌ، وَهَمُّهُ لِأَمْرِنَا عِبَادَهٌ، وَکِتْمَانُهُ لِسِرِّنَا جِهَادٌ فِی سَبِیلِ اللّهِ؛ نفس کسی که برای ما اندوهناک باشد، تسبیح و هم و غم او به خاطر ما عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خدا است .( الکافی، ج۳، ص ۵۷۲٫ )
فحوای این روایت این است که نفس کشیدن کسی که در مجالس اهل بیت(ع) حضور دارد و به خاطر مصیبت اهل بیت غمگین است، به منزله ی تسبیح پروردگار و عبادت کردن ذات باری تعالی است.
خواندن خدا (صدا زدن خدا)
خداوند متعال در قرآن کریم امر کرده که مسلمانان او را با نام های نیکش بخوانند.
وَ لِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا؛ و براى خدا، نامهاى نیک است؛ خدا را به آن(نامها) بخوانید! (اعراف، آیه ۱۸۰٫)
برگزاری جلسات هفتگی در جهت عمل به این آیه است. در این جلسات اهل بیت(ع) را می خوانیم و معرفت ایشان را کسب می کنیم؛ خواندن و صدا زدن آل الله(ع) صدا زدن و خواندن خداونداست . من احبکم فقد احب الله، من والاکم فقد وال الله، من عاداکم فقد عاد الله، من تمسک بکم فقد تمسک الله.
مؤید این مطلب نیز روایتی از امام صادق (ع) است:
ابِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لِلّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بها قَالَ نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى الَّتِی لَا یَقْبَلُ اللَّهُ مِنَ الْعِبَادِ عَمَلًا إِلَّا بِمَعْرِفَتِنَا؛ امام صادق (ع) در تفسیر آیه «وَ لِلّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بها» میفرمایند: به خدا قسم ما اسماء نیک خداوند هستیم به طوری که خداوند هیچ عملی را قبول نمیکند مگر به واسطه معرفت ما. (الکافی، ج۱، ص۱۴۴٫)